Ήδη από τα μέσα του 20ου αιώνα, η επιστήμη της μέτρησης και ανάλυσης της απήχησης των επιστημονικών δημοσιεύσεων (bibliometrics / βιβλιομετρία) διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον και, διαρκώς εξελισσόμενη, με την ενσωμάτωση νέων μεθόδων ανάλυσης, αποτελεί μια μοναδική πηγή πληροφοριών για την πρόοδο της έρευνας διεθνώς, τα αναδυόμενα και επιδραστικά επιστημονικά πεδία στα οποία εστιάζει η ερευνητική κοινότητα και τα παραγόμενα ερευνητικά αποτελέσματα που, εν τέλει, επηρεάζουν την πορεία μας ως οικονομία και κοινωνία.

Οι βιβλιομετρικοί δείκτες έχουν πλέον συστηματική παρουσία μεταξύ των στατιστικών που χρησιμοποιούνται σε καθιερωμένες εκδόσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) και του Οργανισμού οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την αποτύπωση των ερευνητικών συστημάτων των διαφόρων χωρών, την ερμηνεία σύνθετων φαινομένων όπως η διεθνής κινητικότητα των ερευνητών και τα επιστημονικά δίκτυα, την παρακολούθηση της επιστημονικής παραγωγής στα ερευνητικά πεδία που σχετίζονται με τις μεγάλες προκλήσεις, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η κλιματική αλλαγή.

Στο ΕΚΤ από το 2010, οπότε και εκδώσαμε την πρώτη συνολική βιβλιομετρική μελέτη για τη χώρα μας, καταγράφουμε με συστηματικό τρόπο και αναλύουμε τις επιδόσεις των επιμέρους φορέων του Ελληνικού Συστήματος Ε&Α. Παραθέτουμε στοιχεία συγκριτικά με τις χώρες της ΕΕ και του ΟΟΣΑ, παρακολουθούμε την εξέλιξη της μεθοδολογίας και τους νέους δείκτες που προκύπτουν μέσω της συμμετοχής μας στους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, και παράγουμε την επίσημη εθνική στατιστική που αφορά τη διεθνή συγγραφική δραστηριότητα των επιστημόνων στους ελληνικούς φορείς, τα Πανεπιστήμια, τα Ερευνητικά Κέντρα και τους άλλους δημόσιους φορείς, τα Δημόσια και Ιδιωτικά Νοσοκομεία και τις Επιχειρήσεις.

Με τα στοιχεία μας αναδεικνύουμε τον δυναμισμό και τις επιδόσεις των Ελλήνων επιστημόνων και των οργανισμών στους οποίους εργάζονται, καταγράφουμε τα διεθνή και εθνικά δίκτυα επιστημονικής συνεργασίας, τα επιστημονικά πεδία αριστείας στα οποία η Ελλάδα διακρίνεται διεθνώς και τη συμμετοχή της χώρας μας στην Ανοικτή Επιστήμη.

Ταυτόχρονα διαθέτουμε τα επίσημα στοιχεία στις αρμόδιες θεσμικές αρχές προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν, ως ένα επιπλέον στοιχείο, για την αξιολόγηση της ερευνητικής δραστηριότητας που πραγματοποιείται στη χώρα μας. Τα στοιχεία μπορούν να αξιοποιηθούν από τους διαμορφωτές της δημόσιας πολιτικής, τους ίδιους τους ερευνητές καθώς και τις διοικήσεις των πανεπιστημίων και άλλων ερευνητικών φορέων τόσο στον σχεδιασμό και εφαρμογή των επιμέρους πολιτικών, όσο και στην εν γένει αποτίμηση της ελληνικής ερευνητικής δραστηριότητας.

Η παρούσα έκδοση αναφέρεται στα επιστημονικά άρθρα των επιστημόνων που εργάζονται σε φορείς που εδρεύουν στην Ελλάδα και έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή περιοδικά, όπως αυτά που αποδελτιώνονται στη διεθνή βάση δεδομένων Web of Science για την περίοδο 2007-2021. Όπως και στις προηγούμενες σχετικές εκδόσεις, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε από τη διεπιστημονική ομάδα του ΕΚΤ για τον καθαρισμό των δεδομένων και την εξασφάλιση της ακρίβειας των παρεχόμενων στοιχείων, καθώς και στην παρουσίαση με δυναμικό τρόπο των επιμέρους γραφημάτων και πινάκων.

Συνεχής επιδίωξη μας στο ΕΚΤ, όπως αναγνωρίστηκε και από τα αποτελέσματα του πρόσφατου Peer Review που διεξήγε η EUROSTAT, είναι η συνεπής εξυπηρέτηση του θεσμικού του ρόλου ως Εθνική Στατιστική Αρχή στους τομείς της Έρευνας, Ανάπτυξης, Καινοτομίας, και Ψηφιακού Μετασχηματισμού, προς όφελος της χάραξης τεκμηριωμένων δημόσιων πολιτικών για την ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας στη χώρα.

Δρ. Εύη Σαχίνη

Διευθύντρια ΕΚΤ / Στατιστικός Εκπρόσωπος